Transport, oraz transport publiczny jest problematycznym tematem dla każdej z grup społecznych. Młodzieżowa Rada Miasta Wrocławia, w raporcie o wykluczeniu komunikacyjnym młodzieży, wskazuje że większość młodych osób uzależnia swój rozwój osobisty, poprzez udział w zajęciach pozaszkolnych od możliwości transportowych – jak w godzinach wieczornych powrócić do domu, który znajduje się poza miastem? Przywołany raport wskazuje również na obawy przy wyborze najbardziej ekologicznego środka transportu jakim jest rower. Niedostateczna infrastruktura rowerowa oraz brawura kierowców zniechęcają do wyboru tego środka transportu przez młodych ludzi - wskazywał przedstawiciel Młodzieżowego Strajku Klimatycznego Szmo Kacprzak.
Ogromnym problemem jest również priorytetyzacja przez samorządy, wydawania środków na infrastrukturę drogową nie uwzględniającą budowy infrastruktury dla pieszych – na co wskazywała Agata Lewandowska. Wiele powiatów i gmin oddalonych od dużych ośrodków miejskich, odnosi mylne założenie, że każdy mieszkaniec posiada samochód, stąd nie warto inwestować w infrastrukturę rowerową, pieszą, czy wsparcie finansowe transportu publicznego.
Rozbudowa infrastruktury drogowej, jest oczywiście ważna, ale nie zdajemy sobie sprawy z tego, że nie można traktować transportu jako osobnej dziedziny oderwanej od klimatu, zdrowia publicznego. Zapominamy też o ogromnym zanieczyszczeniu powietrza, środowiska – wskazywała Lewandowska z organizacji Rodzice dla Klimatu. Rozbudowa infrastruktury powinna być traktowana całościowo, również z infrastrukturą pieszo-rowerową. Brak tej infrastruktury zmusza rodziców do zamykania dzieci w „puszkach” jakimi są samochody i dowożenia ich do szkół – co również ma ogromny wpływ na całościowe spojrzenie na problem zanieczyszczenia środowiska, a to przekłada się na zdrowie publiczne o którym jest mowa w raporcie HEAL Polska.
Grupa seniorów jest tą która najczęściej przemieszcza się po miastach pieszo, stąd ważna jest idea miast 15 minutowych. Musimy pamiętać, że już niedługo 40% społeczeństwa to będzie grupa seniorów, stąd najważniejsze jest budowanie infrastruktury transportu publicznego. Ważna w tym wypadku jest dostępność, nie tylko dostępność cenowa poprzez różnego rodzaju ulgi, ale również dostępność fizyczna – autobusy niskopodłogowe, odpowiednio umeblowane przystanki, odpowiednio zbudowane – wskazywał Bolesław Meluch z Krajowego Instytutu Gospodarki Senioralnej.
W przypadku transportu, kwestia wydatkowania dotacji jest bardzo istotna. Sposób wydatkowania tych środków powinien być również zrównoważony. Sposób wydatkowania różnego rodzaju dotacji, w pewien sposób rozleniwił społeczeństwo – na co wskazywał Meluch. Część osób uważa, że powinno otrzymywać dotację na poziomie 80-90%. Odpowiedź na ten zarzut stanowiła wypowiedź Agaty Lewandowskiej, która zwróciła uwagę, że w myśleniu o wydatkowaniu funduszy na transport powinniśmy zwracać uwagę na fakt, by społeczeństwu dostarczyć wygodny, zrównoważony transport a nie stare, zanieczyszczające środowisko diesle. Nie chodzi o to by całe społeczeństwo przesadzić na rower i do luksusowych autobusów, ale by z wykluczeniem transportowym walczyć mając na myśli całościową politykę transportową opartą na poszanowaniu środowiska.
Niezwykle ważne jest organizowanie debaty publicznej która łączy wszystkie grupy interesu – na co wskazywał Szmo Kacprzak. Większość młodzieży nie posiada jeszcze w pełni praw obywatelskich, w tym prawa do głosu, stąd tego rodzaju debata publiczna włączająca do udziału osoby młode do głosu byłaby pewnego rodzaju środkiem pozwalającym zwrócić uwagę na potrzeby młodych osób. Młodzież chętnie by korzystała z rowerów, komunikacji publicznej, gdyby infrastruktura była odpowiednia, oparta na ekologii i przestępna cenowo. Musimy pamiętać, że młodzież nie posiada własnych zasobów finansowych, często polega na rodzicach.
Seniorzy to grupa bardzo specyficzna. Niezwykle ważna jest chęć tych osób do aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. Okres pandemii pokazał ogromny problem wykluczenia tych osób z codziennego funkcjonowania. Przez to osoby starsze zapadają się w sobie zaczynają unikać kontaktu. Ważne jest by rozbudować system włączenia seniorów do społeczeństwa za pomocą dostarczenia im prostych środków transportowych, chociażby w postaci usługi transportu od drzwi do drzwi. Lecz będzie to możliwe tylko w momencie, gdy wystarczająco rozdysponujemy środki przeznaczone na transport.
Ważne by zapamiętać, że w przypadku globalnego środowiska, nie jest ważna liczba ludności na świecie, ale ślad węglowy jaki za sobą zostawiamy. Stąd budowanie bezpieczeństwa przyszłości, musimy opierać na budowie gospodarki zrównoważonej, co dotyczy również transportu.
Podsumowując debatę Wojciech Szymalski stwierdził - wszyscy potrzebujemy bezpiecznego transportu oraz dostępu do możliwości podróżowania w sposób przyjazny dla środowiska: transportem publicznym, rowerowym czy pieszym. Inwestując tylko w transport drogowy, nie poprawimy sytuacji wszystkich, ale tylko tych najbogatszych.
Poniżej możesz obejrzeć nagranie z debaty