Europejskie Biuro Ochrony Środowiska (EEB) jest największą w Europie siecią organizacji społeczeństwa obywatelskiego zajmujących się ochroną środowiska. W związku z 50. rocznicą powstania sieci, EEB publikuje szkic programu nadziei: nowego zielonego i społecznego ładu na rzecz gospodarki jednej planety.
Nowy ład dla Europy
Postulaty dotyczące Ładu Przemysłowego zawarte w Deklaracji z Antwerpii oraz żądania dotyczące praw socjalnych zawarte w Deklaracji z La Hulpe są najnowszymi wskaźnikami świadczącymi o tym, że właściwe podmioty UE przewidują potrzebę nowego porozumienia. W międzyczasie liderzy państw przygotowują strategiczną agendę, która określi priorytety UE na kolejne pięć lat. Jednak te debaty na wysokim szczeblu nie uwzględniają aspektu środowiskowego - jak również faktu, że długoterminowy zrównoważony rozwój musi stanowić podstawę naszej polityki społecznej oraz gospodarczej.
Nadchodzący unijny mandat wymaga kompleksowego podejścia, które połączy wyzwania środowiskowe z priorytetami społecznymi i gospodarczymi. Bez uwzględnienia wzajemnie powiązanych kryzysów związanych z klimatem, różnorodnością biologiczną i zanieczyszczeniem środowiska wszelkie inne pakty, porozumienia lub deklaracje byłyby niekompletne i stanowiłyby rażące niedopatrzenie ze strony liderów UE. Ekstremalne zjawiska pogodowe, drastyczne zmiany w systemach ziemskich, utrata różnorodności biologicznej i niedobór zasobów naturalnych już dzisiaj stanowią dla nas zagrożenie, a w ciągu najbliższych dziesięciu lat ich skala zdecydowanie wzrośnie.
Dlatego właśnie opracowaliśmy, w porozumieniu ze społeczeństwem obywatelskim i decydentami z Państw Członkowskich, instytucji europejskich oraz szerzej pojętych interesariuszy Europejski Pakt na rzecz Przyszłości, aby przedstawić program nadziei, wykonalny i realny plan dla naszej wspólnej przyszłości oraz gruntownej przemiany, która nie pozostawi nikogo na marginesie.
Patrick ten Brink, Sekretarz Generalny EEB, powiedział:
"Obecny potrójny kryzys związany z zanieczyszczeniem, klimatem i bioróżnorodnością, a także coraz częstsze konflikty dotyczące zasobów, stanowią sedno wszystkich wyzwań, przed jakimi stoi dziś Europa. Wszystkie nasze priorytety uzależnione są od naszego sukcesu w rozwiązaniu tej kwestii.
Europa nie może zrezygnować z pozycji światowego lidera w dziedzinie ochrony środowiska. W rzeczywistości jej konkurencyjna pozycja tkwi w przyszłościowym programie politycznym, zakorzenionym w solidnych standardach społecznych i środowiskowych - nie powinniśmy tego podważać; powinniśmy się na tym opierać. Europejski Zielony Ład był punktem wyjścia, katalizatorem części przemian transformacyjnych, których potrzebujemy, wzmocnił międzynarodową wiarygodność UE i sprawdził się jako narzędzie unijnej konkurencyjności na poziomie globalnym - powinniśmy pójść dalej. Nie zatrzymujmy się teraz".
Patrizia Heidegger, Zastępca Sekretarza Generalnego EEB, dodała:
"Nie możemy wrócić do starego zwyczaju zestawiania dobrobytu gospodarczego przeciwko działaniom na rzecz środowiska i klimatu. Nie możemy rozdzielać sprawiedliwości społecznej i środowiskowej - ponieważ przemiana, która nie jest sprawiedliwa, nie będzie przemianą. Dzięki Europejskiemu Paktowi na rzecz Przyszłości możemy opracować strategie polityczne, które będą służyć ochronie środowiska, sprawiedliwości społecznej i możliwościom gospodarczym, a także wreszcie będziemy mogli sprostać naszym globalnym obowiązkom w zakresie rozwijania prawdziwego partnerstwa, przezwyciężania historycznej niesprawiedliwości i nieustannego wyzysku".
Pakt wzywa liderów do:
- Opracowania planu transformacji ekologicznej: Kompleksowego odniesienia się do potrójnego kryzysu globalnego związanego z klimatem, bioróżnorodnością i zanieczyszczeniem, w oparciu o wzajemne powiązania między kryzysami. Zmniejszenia zużycia zasobów i wykorzystania możliwości gospodarki o obiegu zamkniętym pozwalających oszczędzać zasoby i pieniądze przy jednoczesnej redukcji emisji i budowaniu odporności. Nadania priorytetu przejściu na gospodarkę dobrobytu, która stawia dobrostan ludzi na pierwszym miejscu.
- Szybkiego przejścia na gospodarkę jednej planety: Wspierania poszczególnych sektorów w osiąganiu odporności i konkurencyjności w zakresie zrównoważonego rozwoju na poziomie globalnym. Wprowadzania zmian systemowych poprzez inwestycje, uczciwego opodatkowania i proporcjonalnej dystrybucji zasobów. Zapewnienia odpowiedniego finansowania w ramach wsparcia zaangażowania całego społeczeństwa i ułatwienia dokonywania zrównoważonych wyborów zarówno osobom fizycznym, jak i przedsiębiorstwom.
- Promowania sprawiedliwej transformacji: Opracowania nowej umowy społecznej, która nie pozostawi nikogo na pastwę losu, przy zapewnieniu, że potrzeby ludzi będą miały kluczowe znaczenie przy podejmowaniu decyzji. Wzmocnienia demokracji środowiskowej poprzez nagłaśnianie głosów młodzieży i grup marginalizowanych, wspierania zdrowych praktyk demokratycznych w obliczu globalnych wyzwań. Zobowiązania się do globalnej sprawiedliwości i tworzenia relacji partnerskich umożliwiających skuteczne stawianie czoła wspólnym wyzwaniom.
- Realizacji naszych zobowiązań: Egzekwowania przepisów UE mających na celu utrzymanie praworządności i ochronę zdrowia publicznego. Wzmocnienia zarządzania UE i zaufania do projektu europejskiego poprzez wyznaczenie wiceprzewodniczących Komisji, którzy będą propagować zielone i społeczne interesy, wraz z komisarzem ds. młodzieży i przyszłych pokoleń.
źródło: eeb.org