W połowie kwietnia zorganizowaliśmy, wspólnie z ruchem Rodzice dla Klimatu, międzynarodową akcję rowerową zwracającą uwagę na konieczność przyspieszenia odejścia od użytkowania ropy naftowej z Rosji poprzez postawienie na w większym stopniu na osobiste oszczędności. Złożyliśmy apel na ręce dyrektorów przedstawicielstw komisji Europejskiej w kilku krajach Europy z tymi postulatami. Na takie kierunki działania Komisja Europejska faktycznie postawiła wydając dodatkowy komunikat EU Save Energy. Znajdują się w nim przede wszystkim wezwania do ograniczenia prędkości na autostradach, wspierania możliwości poruszania się pieszo oraz rowerem czy zmiany środka podróży na kolej. Co więcej wezwano Państwa UE do podjęcia środków fiskalnych, które będą takie postępowanie obywateli wspierały. Cieszymy się, że przyłożyliśmy do tego wezwania rękę. To takie nasze małe REPowerYou.
Ponadto, bo wezwanie do oszczędzania energii pojawia się w komunikacie REPowerEU jako pierwsze, Komisja Europejska przedstawia środki zmierzające do zmiany kierunków dostaw paliw do Europy, czemu w szczególności ma służyć unijny instrument grupowych zakupów paliw. To dobry, krok, bo w trwającym wyścigu o palmę pierwszeństwa o to kto pierwszy odejdzie od paliw kopalnych z Rosji nie można zapominać o współpracy, która przede wszystkim powinna spowodować stabilizację cen gazu ziemnego czy ropy naftowej oraz sprawiedliwy podział dostępnych na rynku zasobów. Jednak jak ostrzega CAN-Europe w tym zestawie są furtki, które mogą pozwolić na finansowanie zakupu paliw kopalnych ze środków pozyskanych ze sprzedaży uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Brzmi to po prostu jak kiepski żart.
Bardzo istotnym elementem całego pakietu są także odnawialne źródła energii. Komisja zaproponowała zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do roku 2030 z 40% do 45%. Postulat ten znacznie przyspiesza to, co od dawna postulowały ekologiczne organizacje pozarządowe, ale do wypełnienia postulatu 50%, który w pełni daje podstawy do wypełnienia postanowień Porozumienia Paryskiego, jeszcze daleko. Niestety, postulat ten pojawia się razem z propozycją umożliwienia inwestycji w odnawialne źródła energii na specjalnie wyznaczonych ku temu terenach bez pozwoleń i analiz środowiskowych związanych z Ocenami Oddziaływania na Środowisko oraz obszary Natura 2000. To bardzo niebezpieczny precedens, o czym wiemy szczególnie w Polsce, gdzie tego typu postulaty pojawiają się raz po raz i do tej pory Komisja Europejska je skutecznie odrzucała. Taki sygnał, to woda na młyn lobbystów, którzy by chcieli takie ograniczenia znieść także dla innego rodzaju inwestycji.
European Environmental Bureau podkreśla, że dla odnawialnych źródeł energii to nie oceny oddziaływania na środowisko czy kwestie ochrony przyrody są najważniejszymi ograniczeniami rozwoju. Na najwyższych miejscach znajdują się m.in. złe priorytety polityk krajowych, w których dominuje przekonanie, że odnawialne źródła energii muszą mieć oparcie w energetyce gazowej, a więc to ona zyskuje duży priorytet polityczny. Ponadto EEB wytyka przeciągające się procedury administracyjne wywołane brakiem wykwalifikowanych kadr, biurokracja, w tym niski poziom usług publicznych świadczonych elektronicznie, długie łańcuchy produkcji instalacji czy brak instalatorów. Wpływu odnawialnych źródeł energii na przyrodę nie odnotowano w pierwszej 10 najważniejszych problemów.
Jak z wieloma propozycjami, są dobre i złe. Nasza rolą jest odsiewać te złe dla ochrony środowiska, nawet jeśli cało kształt jest zgodny z celami zrównoważonego rozwoju. Bo dla nas cel nie uświęca środków. Dlatego promujemy Narady Obywatelskie o Klimacie. W tym tygodniu byliśmy z taką w Cieszynie. Ale to już temat na zupełnie inną historię.
