Wojciech Szymalski, prezes Fundacji, przewodniczył całej debacie. Gośćmi spotkania byli: Grzegorz Kubalski – Prezes Związku Powiatów Polskich, Piotr Dragan – Wójt Wisznic, Związek Gmin Wiejskich Lubelszczyzny, Patrycja Płonka – Polskie Stowarzyszenie Gmin „Energy Cities”, Przemysław Major – II Zastępca Burmistrza Miasta Cieszyna.
Przystąpienie do Porozumienia Burmistrzów – bariery
Jako pierwsza głos zabrała Patrycja Płonka. Zapytana o to, dlaczego tak mało polskich gmin przystępuje do Porozumienia Burmistrzów, postawiła tezę, iż mogą mieć obawę, czy sprostają wypełnieniu deklaracji z planu SECAP. Te jednostki terytorialne, które zdecydowały się na dołączenie, to takie gminy, które od dłuższego czasu dążą do neutralności klimatycznej.
Grzegorz Kubalski wymienił także kilka problematycznych kwestii dla samorządów. Podkreśla wagę problemu formalno-prawnego, jeśli chodzi o układ kompetencji oraz relatywnie niską liczbę środków, które mogą być przeznaczone na cele proklimatyczne. Patrycja Płonka wymienia także brak stanowiska energetyka miejskiego w każdej gminie, jako osoby wewnętrznej znającej specyfikę poszczególnej jednostki terytorialnej.
Porozumienie Burmistrzów – korzyści
Jako korzyści z przystąpienia do Porozumienia, Przemysław Major, wylicza wymianę doświadczeń między samorządami i podmiotami oraz motywację do refleksji, chęci zmian i oceny priorytetów. Jako współpraca rozumiana jest jako wspólnym korzystaniu z metodologii i materiałów Porozumienia. Organizowane są różnego rodzaju wydarzenia i szkolenia w celu wymiany praktyk – wyjaśnia Patrycja Płonka. Do przystąpienia zachęcać może także prestiż wynikający z dołączenia do takiej inicjatywy.
Dobry kierunek – działania polskich gmin
Przykładem gminy, która jest wysoce zaangażowana w energię odnawialną, są Wisznice, mimo to nie należą do wspomnianego Porozumienia Burmistrzów. Piotr Dragan także podkreśla obawę, co się stanie w momencie, kiedy gmina nie zrealizuje planu (należy pamiętać, iż niezrealizowanie planu SECAP nie wiąże się z żadnymi karami). Nie wyklucza on jednak przystąpienia do tej inicjatywy w przyszłości.
Miasto Cieszyn bardzo mocno stawia na działania związane z adaptacją do zmian klimatu. Przemysław Major, odpowiadając na temat debaty, twierdzi, że w dużej mierze od samorządów zależy przyszłość klimatu. Cieszyn, choć także nie należy do Porozumienia, od lat dąży do likwidacji źródeł ciepła i pieców w budynkach komunalnych, dofinansowuje mieszkańców na rzecz zabudowy indywidualnej, czy też modernizuje oświetlenie uliczne oraz komunikację miejską na niskoemisyjną. W planach rady miasta jest opracowanie dokumentu SECAP. Miejmy nadzieje, że takich jednostek będzie coraz więcej, a lista gmin i miast członkowskich w Porozumieniu Burmistrzów będzie stale rosła.
Materiał przygotowano w ramach projektu LIFE_UNIFY dofinansowanego przez instrument finansowy LIFE Komisji Europejskiej oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
